Hariçte İşleme
Hariçte işleme faaliyeti, serbest dolaşımda bulunan eşyanın daha ileri safhada işlenmek, tamir edilmek veya yenilenmek üzere geçici olarak Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere ihraç edilmesi ve bu faaliyetler sonucunda elde edilen ürünlerin gümrük vergilerinden tam veya kısmi muafiyet uygulanmak suretiyle ve ikili veya çok taraflı ticaret anlaşmaları çerçevesinde bazı işlem görmüş ürünler için konulmuş veya konulacak olan gümrük vergi muafiyeti içeren hükümler saklı kalmak kaydıyla yeniden serbest dolaşıma girmesi ve standart değişim sistemi kapsamında ithali ile ilgili faaliyetleri kapsar.
Hariçte İşleme Rejimi Uygulanmayacak Haller
a) İhracı, ödenmiş ithalat vergilerinin geri verilmesine veya teminata bağlanmış ithalat vergilerinin kaldırılmasına yol açan,
b) İhracından önce, nihai kullanımları nedeniyle tam muafiyet suretiyle serbest dolaşıma giren ve bu muafiyetin tanınması için gerekli koşulları taşımaya devam eden,
c) İhracı, ihracat vergi iadesini gerektiren veya ihracı nedeniyle tarım politikası çerçevesinde vergi iadesi dışında bir mali avantaj sağlanan, serbest dolaşımdaki eşyaya uygulanmaz.
Müracaatların değerlendirilmesi
Hariçte işleme faaliyetinden yararlanmak için;
a) Hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ve ambalaj malzemelerinin daha ileri bir düzeyde işlem görmek üzere Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere gönderilmek istenmesi halinde, ilgili firmalarca belirtilen bilgi ve belgeler çerçevesinde Hariçte İşleme İzin Belgesi almak üzere Müsteşarlığa,
b) Maden cevheri ve konsantrelerinin izabe edilmesi ve işlenmesi; maden ve metallerden mamul eşyanın izabe ve ayrıştırmaya tabi tutulması halinde, ilgili firmalarca belirtilen bilgi ve belgeler çerçevesinde Hariçte İşleme İzni almak üzere Maden İhracatçı Birliklerinin bağlı bulunduğu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine,
c) Tamirat amaçlı, garanti hükümleri uyarınca, ithal edilecek eşyada ambalaj malzemesi olarak kullanılmak üzere veya bir imalat hatası nedeniyle Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere gönderilen eşya (stüdyo banyo ve post-prodüksiyon işlemleri için geçici olarak ihraç edilecek sinema-televizyon filmleri ve ses bantları dahil) ve/veya bu eşyanın ihracından önce ikame eşyanın ithalatı için Gümrük Müsteşarlığı’na (Buna ilişkin usul ve esaslar Gümrük Müsteşarlığı’nca belirlenir.),
müracaat edilir.
SORU VE CEVAPLAR
SORU 1: Hariçte İşleme Rejiminin temel esasları nelerdir?
CEVAP: Serbest dolaşımdaki eşyanın, işlenmek üzere Türkiye gümrük bölgesinden geçici olarak üçüncü ülkelere gönderilmesi ve bu faaliyetler sonucunda elde edilen ürünlere tam veya kısmi muafiyet uygulanmak suretiyle tekrar serbest dolaşıma girmesidir.
SORU 2: Hariçte İşleme İzin Belgesi için hangi mercilere müracaat edilmesi gerekmektedir?
CEVAP:
1-Hammadde, yardımcı madde ve ambalaj malzemelerinin daima ileri bir düzeyde işlem görmek üzere üçüncü ülkelere gönderilmesi için Dış Ticaret Müsteşarlığına müracaat edilmesi ve Hariçte İşleme İzin Belgesi alınması gerekmektedir.
2-Maden cevheri ve konsantrelerinin izabe edilmesi ve işlenmesi amacıyla üçüncü ülkelere gönderilmek istenmesi halinde Maden İhracatçı Birliklerine,
3-Tamirat amaçlı, garanti hükümleri uyarınca veya bir imalat hatası nedeniyle Türkiye Gümrük Bölgesi dışına gönderilen eşya yerine ithal edilecek ürünler için Gümrük Müsteşarlığına müracaat edilmesi gerekmektedir.
4-Yukarıda belirtilenler haller dışında kalan durumlarda, halen geçerli olan İhracat 94/4 sayılı Tebliğ çerçevesinde işlem yapılır.
SORU 3: Hariçte İşleme İzin Belgesinin sağladığı yarar nedir?
CEVAP : Hariçte İşleme İzin Belgesi kapsamında işlenmek üzere üçüncü ülkelere gönderilen malların bilahare Türkiye’ye ithali sırasında alınması gereken vergilerin, bu ürünlerin üretimi yurt dışına gönderilen eşyanın aynı tarihte ithal edilmesi halinde uygulanacak gümrük vergilerine tekabül eden kısmına muafiyet uygulanmasını sağlar.
SORU 4: 1995 yılı ve öncesi alınmış İhracatı Teşvik Belgelerinin ihracat taahhütlerinin kapatılmasını teminen hangi kuruluşa müracaat edilmesi gerekmektedir?
CEVAP : İhracatı Teşvik Belgelerinin ihracat taahhütlerinin kapatılması için belge sahibi firmanın bağlı bulunduğu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine müracaat edilecektir. Daha önce ilk müracaat mercii; aracı banka, Merkez Bankası şubesi ve İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleriydi. Dahilde İşleme Rejimi Kararı ve Tebliği ile ihracat bedellerinin takibi kambiyo mercilerine bırakıldığından aracı banka ve Merkez Bankası Şubesi’ne gidilmeden kapatma müracaatları doğrudan İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine yapılacaktır.
SORU 5: Dahilde İşleme Rejimi Kararı ve Tebliğinde ihraç bedellerinin takibi kambiyo mevzuatı hükümlerine göre yapılmaktadır. Bu durumda belge kapatmalarında Döviz Alım Belgesi istenecek midir?
CEVAP : Taahhüt hesabı kapatılmamış İhracatı Teşvik Belgelerinin kapatmalarında Döviz Alım Belgeleri aranmayacaktır.
SORU 6: Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ithal edilen damping vergisine tabi mallar için verilen teminatlar, ihracat gerçekleştirildiği takdirde iade edilecek midir?
CEVAP : Dahilde İşleme İzin Belgesine istinaden ithal edilen damping vergisine tabi mallar için verilen teminatlar, ihracat gerçekleştirildiği takdirde kısmen veya taahhüdün kapatılmasını müteakip tamamı ilgili Gümrük İdarelerince iade edilecektir.
SORU 7: Geçici Kabul Belgelerinin kapatılması işlemi hangi merci tarafından yapılır?
CEVAP : Geçici Kabulle ilgili (Bedelli-Bedelsiz) kapatma işlemleri Gümrük Müsteşarlığı tarafından gerçekleştirilir.
SORU 8: Üçüncü ülke menşeli girdisi olan mamulün AB’ye ihracatı halinde mamulün mü, yoksa üçüncü ülke menşeli hammaddenin mi OGT’ si tahsil edilecektir? Bu girdinin miktarını hangi merci, hangi kriterlere göre tesbit edecektir?
CEVAP : AB’ye, üçüncü ülke menşeli girdi kullanılarak üretilen mamul ihraç edildiği takdirde, mamulün tamamının değil, üçüncü ülke menşeli girdi miktarının OGT’si tahsil edilecektir. Bu miktarın hesaplanmasında, firma beyanı ilgili gümrüklerce esas alınacaktır. Belgelerin kapatılması esnasında İhracatçı Birliklerince, firma beyanı, yanlış ve eksik bulunursa vergiler, 6183 sayılı Kanuna göre cezalı olarak tahsil edilecektir.
SORU 9:1.1.1996 tarihinden itibaren tek tip gümrük beyannamesine geçildiğinden, ihracatçıya sadece asıl olan 3. nüsha verilmektedir. İlgili kurumlarca fotokopi ile işlem yapılabilecek midir?
CEVAP : Dahilde İşleme İzin Belgelerinde ihracatçıya verilen asıl nüsha üzerinde kapatma yapılacaktır. İhracat taahhüdünün kapatılmasını müteakip beyanname firmaya iade edileceğinden, firma bu beyannameyi diğer kuruluşlardaki işlemlerinde de kullanabilecektir.
SORU 10: 92/4 sayılı Geçici İhracat Tebliği yürürlükten kaldırılmış mıdır?
CEVAP : 92/4 sayılı Geçici İhracat Tebliği halen yürürlükte olup, Hariçte İşleme Rejiminde yer alamayan hususlarda bu tebliğ doğrultusunda işlem yapılabilecektir.
