Uluslararası Denizyolu Taşımacılığı
Günümüzde, dış ticarette hacmi hız kesmeyerek artan taşıma türüdür. Özellikle denizaşırı ülkelere gerçekleştirilen ihracat ya da konu ülkelerden gerçekleştirilen ithalatlarda, özellikle ağır ve hacimli yükler için tek alternatif oluşu, gün geçtikçe transit sürelerdeki kısalmalar ve özellikle navlun avantajı nedeniyle yoğun şekilde tercih edilmektedir.
Son yıllarda, ülkemizdeki limanların özelleştirilmesi sayesinde, limanda alınan hizmetlerin kalitesi artmış, söz konusu limanlara gerçekleştirilen demiryolu bağlantısı sayesinde iç nakliye maliyetleri de azalmıştır. Bununla birlikte, özellikle Anadolu’nun limanlara uzak kentlerinde kurulan konteyner depoları sayesinde de, konteynere ulaşım kolaylaşmıştır.
Denizyolu yüklemelerinde 2 tip yükleme mevcuttur;
- Liman Yükleme (İhraç edilen malzemenin limana sevk edilerek, limanda belirtilen saha da, liman işçileri tarafından insan gücü ya da ekipman yardımıyla konteynere yüklenmesidir)
- Farbika Dolum Yükleme (Konteynerin dolum yapılacak yere getirilmesi ve burada dolumunun gerçekleştirilmesidir)
*** İthalat kanadında Liman Boşaltma ya da Geçici Kabul olarak pratik kullanıma sahiptir. Burada “Geçici Kabul” konteynerin limandan çıkarılarak boşaltılacak alana götürülmesi işlemine verilen addır.
Bu noktada, sizlere yardımcı olması açısından, “Liman Masrafları” (Lokal Masraflar olarak da adlandırılır) kalemlerinin kısaca ne olduğunu açıklamaya çalışacağım;
Free In : Limanda konteynerin gemiye yüklenmesi masrafıdır.
Free Out: Limanda konteynerin gemiden indirilmesi masrafıdır.
THC : (Terminal Handling Charge) Limanda konteynerin elleçleme ücretidir.
Geçici Kabul : Türkiye Gümrük Kanunu’na göre, konteynerler gümrüğe tabi ekipmanlardır. Bu ücret, konteynerin limandaki gümrüklü sahadan çıkarılması ya da bu sahaya getirilmesi durumunda oluşan gümrükleme masrafıdır.
Seal : Konteynere takılan mühür bedelidir.
ISPS : Liman güvenlik ücreti
Bill of Lading : (Deniz Konşimentosu) Denizyolu taşımacılığı senetidir.
Demuraj : Dış ticaret işlemlerinde, ihracatta konteynerin yüklenmesi, ithalatta ise konteynerin boşaltılması için konteyner sahibi tarafından verilen serbest süredir.
Liman Ardiye : Gümrüklü sahaya gelen konteynerin ve konteyner dışı yüklerin kapalı ya da açık sahada depolanması, saklanması vb. işlemler için liman tarafından alınan ücrettir.
Türkiye’de düzenli konteyner servisi veren liman aşağıdaki gibidir;
- İstanbul (Haydarpaşa ve Ambarlı)
- Mersin
- İzmir
- İzmit
- Gebze
- Samsun
- İskenderun
Denizyolu taşımacılığında kullanılan konteyner tipleri ve ölçüleri ise aşağıdaki gibidir;
Son olarak da hatların verdiği servislerden bahsedelim. Denizyolu taşımalarında iki tip servis mevcuttur;
- Direkt Servis
- Aktarmalı Servis
Direkt Servis; Konteynerin yükleme limanında yüklendiği gemiden hiç inmeden varış limanına taşındığı servis türüdür. Bu noktada yanlış bir algı da oluşmaktadır, direkt serviste konteynerin yüklendiği gemi varış limanına direkt gitmemektedir, aradaki uğrak limanlara uğrayarak, bu limanlardan yük alıp bu limanlara yük indirebilmektedir, yukarıda da bahsedildiği gibi buradaki direkt kelimesi, yükün gemiden hiç inmeden varış limanına teslim edilmesini ifade eder.
Aktarmalı Serviste ise; Yük, yüklendiği gemiden bir aktarma limanında indirilerek varış limanına farklı bir gemi ile taşınmaktadır.
*** Yüklemenizi gerçekleştirecek hattın internet sitesinden “Schedule” ya da “Port to Port Sechedule” bölümlerinden, servis türünü, tahmini transit süresini ya da aktarma sayısını öğrenebilmeniz mümkündür.
*** Yüklemenizi gerçekleştirdiğiniz hattın internet sitesinden “Tracking” kısmında, konteyner, booking ya da konşimento numaranızı girerek yüklemenizin güncel durumunu sorgulayabilirsiniz.
